işeme bozuklukları - Hasta Sözlük
Sidiğin vücuttan atılmasıyla ilgili bozuklukların tümüne verilen genel ad. Çeşitli nedenlerle meydana gelen işeme bozukluklarının değişik biçimleri vardır. Sidik tutamama yaşamın her döneminde, örneğin gençlikte, yaşlılıkta hastalık sırasında ve hatta sinirsel gerginlik durumunda görülür. Bu bozukluk baş gösterdiğinde, sidik torbası sidiği tutamaz ve yan dolu torbadan sürekli bir sızıntı olur.
Sidik torbasının ters yüz olup karın çeperine açılması ve leğen kemiklerinin çok ayrık durmaları da bu bozukluğa yol açan nedenlerdir. Bir sinir hastalığı ya da omurilik sinirlerinin zedelenmesi sonucunda, sidiğin atılmasını denetleyen büzücü kasların işlemez hale gelmesi de sidik tutamamaya yol açar. Örneğin omurga kanalının arka çeperinde bir açıklık kaldığı ya da omurilik dokularında sertleşme olduğu durumlarda, uyarıların omurilikten beyne iletilememesi yüzünden kaslar denetlenemez ve sidik tutamama durumu baş gösterir. Sidik yollarında ortaya çıkan yerel sakatlıklar da sidik tutamamaya sebep olurlar.
Sidik torbasının kasılıp kalması vs erkeklerde prostat bezinin, siyeğin ya da sidik torbasının yangılanması da bir tür sidik tutamamaya yol açar. Bu durumda, sidik torbası normal zamanlarda olduğu gibi, belli aralıklarla boşaltılır; ancak işeme isteği birdenbire belirir ve hasta bu gereksinmenin önüne geçemez. Bu tür sidik tutamama, nedeni saptandıktan sonra kolayca tedavi edilebilir. Bazı durumlarda kasılmayı önleyici ilaçlar da olumlu sonuçlar vermektedir.
Ruhsal gerilimle ilgili sidik tutamamada sidik torbası, öksürme, hapşırma, birdenbire yapılan bir hareket ya da diyaframın ani kasılması sonucu meydana gelen karın basıncı gibi etkenlerle uyarılarak boşaltılır. Bu tür sidik tutamamada büzücü kaslarda bir zayıflama, zedelenme ya da sinir sisteminde bir hastalık baş göstermiş olabilir.
Kadınlarda, özellikle doğum sonrasında alt karın boşluğunda ortaya çıkan güçsüzlük de sidik tutamamaya yol açar; bu durum büzücü kasların güçlendirilmesini amaçlayan bir tedaviyle iyileştirilir.

Bir başka işeme bozukluğu olan sidik tutulması, sidiğin zaman zaman istemsiz olarak damlamasıdır. Bu durumda genellikle bir tıkanıklık söz konusudur; dolu ve gergin sidik torbası, karın boşluğunun ortasında hissedilir. Sidik tutulmasının nedeni büzücü kasların iyi çalışmadıkları doğuştan bozukluklar ya da uzun süreli zedelenmeler ise, sidiğin sidik torbasına siyek yoluyla ince bir boru sokularak akıtılması gerekir.
Erkeklerdeki işeme bozukluklarının diğer nedenleri, prostat bezinde ur bulunması ya da bu bezin genişlemesi olabilir ve bozukluk prostat bezinin çıkarılmasıyla giderilir. Bazı kadınlarda siyek, doğum sırasında siyek ağzına çok yakın olan dölyolunun gerilmesi sonucu zedelenebilir. Sistit denilen sidik torbası yangılanmasında ise sık sık işeme isteği duyulur; sidik bulanıklaşır ve işeme sancılı olur. Bazı durumlarda bu hastalığa cinsel birleşmenin de yol açtığı sanılmakta ve neden olarak siyeğin sürtünme sonucu mikroplara karşı dirençsiz hale gelmesi gösterilmektedir.