sarı humma nedir - Hasta Sözlük
Orta ve Güney Amerika'dan orta batı Afrika'ya yayılmış olan tehlikeli ve bulaşıcı bir hastalık. Sarı hummaya bazı Avrupa ülkelerinde de rastlanılmıştır. Daha çok yaz mevsiminde beyaz ırktan gençlerde (15-40 yaşları arasında) görülen ve salgın halinde yayılan hastalığa sarı humma sivrisineği (Aedes aegypti) adı verilen sivrisinek tarafından taşınan virüs yol açar.
2-57 gün arasında değişen kuluçka döneminden sonra, sarı humma hastalığı ivegen bir şekilde ortaya çıkar. Hastalığın üç dönemi vardır. İlk dönem olan başlangıç döneminde yüksek ateş (39-40°C) titreme, kalp atışlarında hızlılık, yoğun baş ağrısı, kollarda, ayaklarda ve belkemiğinde ağrılar, bulantı, kusma vb. gibi belirtiler ortaya çıkar.
3-4 gün süren bu başlangıç döneminde hastanın yüzü, özellikle elmacık kemiklerinin bulunduğu bölge kıpkırmızı kesilir. Başlangıç döneminde gözler parlaklığını kaybetmez, gözbebeği büyür, dudaklar kurur, ağız boşluğu ve geniz mukozası kızarır. Dilin kenarları ve ucu kızarır, üstü ise beyazımsı bir renk alır. Hastalığın bu başlangıç döneminde sinirsel kökenli rahatsızlıklar (aşırı heyecan, uykusuzluk vb,) ve böbreklerde işlevsel bozukluklar (sidik miktarının azalma sı, sidikte albüminin, epitelyum ve tanecikli silindirlerin çoğalması, sidiğin renginin koyulaşması ve özgül ağırlığın artması) görülür.
Her zaman görülmeyen ve sadece birkaç saat süren ikinci dönemde aldatıcı bir iyileşme görülür. Ateş düşer, sidik çoğalır, hasta iyileştiğini sanır. Üçüncü dönemde ise ateş yeniden yükselir Daha önce görülen belirtiler tekrar ortaya çıkar. Birçok organlarda (burun, mide, bağır sak, böbrekler vb.) kanamalar ve karaciğer hücrelerinin yozlaşması sonucunda sanlık görülür. Kısa sürede hastanın derisi kırmızıya çalan koyu sarı bir renk alır. Hastalığa bu nedenle sarı humma denilir
Eğer hastalık ağır geçmiyorsa hasta genellikle birkaç hafta içinde iyileşebilir Ancak sarı hummanın bir de daha ağır türü vardır. Bu türde mide kanamasının etkisiyle, hasta siyah bir sıvı kusar. Öte yandan hastanın bir hafta da iyileştiği çok hafif bir sarı humma türü de bilinmektedir.