Beyne giden anadamar hastalıklardır. Şahdamar (karotis) darlık ve tıkanıklıkları beyin fonksiyonlarının bazılarının kaybı ve geçici ya da kalıcı felç ile sonuçlanan inme ile direkt ilişkilidir. En önemli nedeni damar sertliği (ateroskleroz) olduğu için diğer kalp ve damar hastalıkları ile birlikte sık görülür.Karotis darlık ya da tıkanıklıklarının çoğu belirti vermez. Kontrol amaçlı yapılan renkli doppler ultrasonografide saptanabilirler. Diğer bir kısım hastada geçici ya da kalıcı inme gelişebilir. Bu da geçici ya da kalıcı görme kaybı, konuşma bozukluğu ve kol-bacaklarda felç ile karşımıza çıkabilir.Ana neden darlık olan bölgedeki damarı daraltan plaktan parçalar koparak beyindeki bir bölgenin dolaşımının durmasıdır. Bu dolaşımı bozulan beyin bölgesinin fonksiyonlarının kaybı görülür. Hafif halinde bu bulgular geçicidir ve geçici iskemik atak (TIA) olarak adlandırılır. Bir grup hastada bu bulgular kalıcı olabilir. Bu hasta gurubunun bir kısmı kaybedilebilir, diğerleri ise bakıma muhtaç kalacaktır.