kemik dansitometrisi nedir, kullanım alanları nelerdir? - Hasta Sözlük
kemik dansitometrisi nedir, kullanım alanları nelerdir, kemikleri tarayarak kemiklerdeki mineral yoğunluğunu ölçen ve kemiklerde oluşabilecek mineral kaybını önlemek amaçlı yapılan teste kemik dansitometrisi denilir. bir diğer adıyla kemiklerdeki güçsüzlüğü ve kırılganlık riskini belirleyen ölçüm sistemidir. kemik dansitometrisi belirli bir yaşın üzerindeki kadın ya da erkek cinsiyet ayrımı olmaksızın, osteoporoz seviyesinin belirlenmesinde kullanılan bir yöntemdir. bu test ile kemiklerdeki yoğunluğun ve mineral seviyelerinin ne durumda olduğu rahatlıkla tespit edilebilir. kemik yoğunluğu taraması yapılırken azda olsa radyasyon kullanılır. bu kemik dansitometrisi adı verilen yöntem kemik yoğunluğunun ölçülmesinde kullanılan standart bir tekniktir. bu yöntemle kemik ölçümü ağrısız ve kolay bir şekilde olmaktadır.

kadınlarda daha sık görülen kemik yoğunluğu kaybı özellikle bayanları 40 yaş sonrasında daha fazla etkilemektedir. çünkü menopoz devresinin yaklaşmaya başladığı dönemlerde kadınların kemik erimesi hastalığına yakalanma riski fazladır. erkeklerde durum biraz daha farklı olmakla beraber, kadınlar da menopoz sonrası kemiklerdeki kırılganlık durumu artar, herhangi bir düşme tehlikesine karşı kalsiyum tedavisine başlanmalıdır. kalsiyum takviyesi alınarak kemiklerdeki mineral kaybının önüne geçilmesi hedeflenir.

kemik dansitometrisi’nin kullanım alanları nelerdir?
bu yöntem sıklıkla osteoporoz tanısında kullanılan bir yöntemdir. daha fazla kadınlarda menopoz sonrası görülen kemik kırılganlığı ve yoğunluk kaybı tedavisi mümkün olan bir rahatsızlıktır. menopoz sonrasında yaşla birlikte kemiklerdeki kalsiyum ve minerallerin yetersiz kalması sonucunda kadınlarda kemik erimesi oluşabilir. bu rahatsızlığın tanısında kullanılan bu yöntemle kemiklerinizin yoğunluğu net şekilde görülecektir.

özellikle bu tetkikler şu kişilere yapılması uygun bulunmaktadır:
- 60 yaş ve üstüyseniz
- sigara kullanımınız fazlaysa
- alkol alıyorsanız
- menopoza girdiyseniz
- düşük kalsiyum alımınız var ise
- kemik kaybına yol açan birtakım ilaçları uzun süre kullandıysanız
- kemik kırıklığınız varsa
- kronik bir rahatsızlık geçmişiniz varsa
- olması gerekenden az vücut ağırlığınız varsa
- boyunuz olması gerekenden daha kısa gibi duruyorsa
- daha önce tapılan röntgen çekimlerinde osteoporoz dan şüphe duyulduysa
- kronik şeker hastasıysanız
bu gibi şikayetleriniz varsa kesinlikle bir doktorla iletişime geçip, kemik dansitometrisi testini isteyebilirsiniz. kemik yoğunluğu taramaları ayrıca tedaviye başlanıp ta tedavinin nasıl seyrettiğinin araştırılmasında da kullanılır. bu hastalığa yakalanan kişilerin birtakım ilaçları almayı reddetmeleri durumunda hasta kişi fark etmeksizin kemik yoğunluğunda ciddi anlamda azalmalar oluşur.

kemik dansitometrisi nasıl uygulanır?
kemik yoğunluğu taramaları, incelenen vücudun bölgelerinin sayısına göre ve kullanılan ekipmanlara göre değişmektedir. genellikle 10 ile 20 dakika arasında değişen taramalar yapılırken sizden soyunmanız ve bir önlük giymeniz istenir. daha sonrasında kemik taramasının yapılacağı masaya yatarak, x ışınlarının yoğun olduğu cihaz üzerinizde gezinmeye başlayarak kemik taramanızı gerçekleştirir.
genel olarak cihaz daha fazla kalça ve omurga kemiklerinizin arasında giderek tarama yapar. sıklıkla bu bölgelerde görülen ağrılardan dolayı erime bu bölgelerde daha fazla olmaktadır. kalçanızın incelenmesi esnasında yanınızda olan teknisyen ayağınızı kalçanın iç tarafa dönmesini sağlayacak şekilde destekleyerek cihazın çalışmasını kolaylaştırır.
kemik yoğunluğunun ölçülmesini sağlayan yöntem oldukça basit ve ağrısız olmaktadır. sadece kemik taramanız yapılırken cihaz üzerinizde olduğu sırada kaliteli net görüntüler alınabilmesi adına hareket etmemeniz gerekir.

kemik dansitometrisi testi kimlere uygulanması sakıncalıdır?
40 yaş üstü her kişinin yaptırması gerekli olan, kemik dansitometrisi testinin şu kişilere yapılmasında sakınca olabilir:
- hareketsiz, sabit yatamayanlar
- hamile bayanlar
- omurgasında deformasyon olanlar
- tetkik öncesi ağız veya damar yoluyla kontrast etki yapan ilaç alan kişiler
bu yöntemin bu kişilerde uygulanması sıkıntı yaratabilir. dolayısıyla bu yaşanabilecek durumlarla karşılaşmadan zamanında bu testlerin yapılması gerekir.