Nedenleri böyle çeşitli hastalıklar olduğundan etkenler de çeşitlidir, prıömokoklar, streptokoklar, stafilokoklar, tifo basilleri vb. başlıca etkenlerdir. Bunlar menenjlere kan yoluyla gidebildikleri gibi hastalıklı kesimin yakınlığı nedeniyle de geçebilirler. Örneğin hastalık etkeni orta kulağın ya da kulak ardı kemiğinin yangısından doğrudan doğruya menenjlere gider.
Bu ikincil irinli menenjitlerde de menenj çok hırpalanır. Belirtiler serebrospinai çeşittekilerın aynıdır; yani şiddetli baş ağrısı, sürekli kusma, ense ve sırtın sertleşmesi, derinin her çeşit dış dürtüye aşırı duyarlığı görülür. Fakat menenjitin başlangıcı birincil hastalığın yani menenjiti yapan tifo, zatürre vb.'nin belirtileriyle maskelenir. Hastalığın gidişi her zaman ağırdır. Bazen 1-2 hafta, bazen 2-3 gün (öldürücü şekil) sürer. İyileşenlerin bir kısmı kör ve sağır kalabilir.
Teşhis hem genel menenjit belirtilerine hem de hastada daha önce bir enfeksiyon hastalığı bulunmasına bakarak konulur. Bejden alınan omurilik sıvısının incelenmesi de gereklidir. Bu sıvı miktarca arttığından basıncı yükselir ve şırıngadan fışkırarak ya da birbirine çok yakın damlalar halinde çıkar; irinli bir görünüşü vardır. Mikroskobik incelenmesinde menenjite yol açmış olan hastalığın mikrobu (pnömokok, stafilokok, streptokok vb.) görülür.
Tedavi süifamitler, penisilin ve etken ne çeşit bir canlıysa ona karşı kullanılan antibıyotiklerle yapılır; bu ilaçları erken ve büyük miktarlarda uygulamak gerekir. Bir taraftan da menenjiti yapan birincil hastalığın tedavisine devam edilir. Orta kulak ve mastoid yangılarında cerrahiye başvurularak vücut enfeksiyondan temizlenir. Belirtileri hafifletmek ve hastanın acısını azaltmak için omurilik sıvısından birkaç santimetre küp alınır. Ağır durumlarda omurga boşluğuna penisilin verilir.
Bu ikincil irinli menenjitlerde de menenj çok hırpalanır. Belirtiler serebrospinai çeşittekilerın aynıdır; yani şiddetli baş ağrısı, sürekli kusma, ense ve sırtın sertleşmesi, derinin her çeşit dış dürtüye aşırı duyarlığı görülür. Fakat menenjitin başlangıcı birincil hastalığın yani menenjiti yapan tifo, zatürre vb.'nin belirtileriyle maskelenir. Hastalığın gidişi her zaman ağırdır. Bazen 1-2 hafta, bazen 2-3 gün (öldürücü şekil) sürer. İyileşenlerin bir kısmı kör ve sağır kalabilir.
Teşhis hem genel menenjit belirtilerine hem de hastada daha önce bir enfeksiyon hastalığı bulunmasına bakarak konulur. Bejden alınan omurilik sıvısının incelenmesi de gereklidir. Bu sıvı miktarca arttığından basıncı yükselir ve şırıngadan fışkırarak ya da birbirine çok yakın damlalar halinde çıkar; irinli bir görünüşü vardır. Mikroskobik incelenmesinde menenjite yol açmış olan hastalığın mikrobu (pnömokok, stafilokok, streptokok vb.) görülür.
Tedavi süifamitler, penisilin ve etken ne çeşit bir canlıysa ona karşı kullanılan antibıyotiklerle yapılır; bu ilaçları erken ve büyük miktarlarda uygulamak gerekir. Bir taraftan da menenjiti yapan birincil hastalığın tedavisine devam edilir. Orta kulak ve mastoid yangılarında cerrahiye başvurularak vücut enfeksiyondan temizlenir. Belirtileri hafifletmek ve hastanın acısını azaltmak için omurilik sıvısından birkaç santimetre küp alınır. Ağır durumlarda omurga boşluğuna penisilin verilir.