Aspirasyon Nedir? Nasıl Uygulanır? Aspire Etmek Ne Demektir?
Aspirasyon, basitçe anlatmak gerekirse kan, mukus ve mide içeriğinin gırtlak, oradan da alt solunum yollarına geçmesine denir. Kişi bu akışkan sıvıları çeşitli sebeplerden ötürü olmaması gereken alt solunum yollarına kaçırır. İşte bu durum tam olarak aspirasyon kelimesiyle ifade edilir. Bu durum, solunum zorluğuna, öksürüğe hatta boğulmaya sebep olur. Ölümle sonuçlanabilecek tehlikeli bir haldir.
Aspire Etmek Ne Demektir?
Aspirasyon, aspire etmek anlamını da taşımaktadır. Aspire etmek, istenmeyen bir cismin ya da sıvının gırtlak ve oradan alt solunum yoluna geçmesini engellemek adına, aspirasyon yardımıyla yapılan işlemin de adıdır. Buradaki amaç hastanın alt solunum yolundaki ifrazat ve kusmuğu ya da farklı yabancı maddeleri temizlemektir. Bu sayede hastanın nefes alma zorluğu ortadan kaldırılmış olur.
Aspirasyon Nasıl Uygulanır?
Aspirasyon nasıl uygulanır sorusuna gelecek olursak. Aspirasyon ya da aspire etmek iki farklı şekilde uygulanır. Bunlar açık sistem aspirasyon. Bir diğeri ise kapalı sistem aspirasyondur.
Açık Sistem Aspirasyon
Açık sistem aspirasyon tıpta geleneksel yöntem olarak da bilinir. Açık sistem aspirasyon şu şekilde uygulanır.
1. Hasta ventilatörden yani solunum cihazından ayrılır.
2. Vakum sisteminin ucuna kateter yerleştirilir ve hasta bu şekilde aspirasyona tabii tutulur.
3. İşlemin ardından hasta tekrar ventilatöre bağlanır.
Kapalı Sistem Aspirasyon
Kapalı sistem aspirasyon son zamanlarda en çok uygulanan teknikler içerisindedir. Ses telleri arasından uzatılan bir tüple solunum sağlayan ya da nefes borusundan bir delik açılarak nefes alması sağlanan hastalarda bu sistem uygulanır.
1. Öncelikle eller yıkanarak sterilize edilir.
2. Aspirasyon için gerekli malzemeler hazırlanır.
3. Gerekirse hastanın stetoskop ile ciğerleri dinlenir.
4. Hastanın oksijen durumuna ve kandaki oksijen basıncına bakılır.
5. Hastanın bilinci açık ise yapılacak işlem kendisine anlatılarak rahatlaması sağlanır ve işbirliği istenir.
6. Hastanın başı 20-30 derece yükseltilir.
7. Aspirasyon sondası, aspiratöre bağlanır.
8. Sondadaki yıkama portu açılır ve 10 ml serum ile doldurulan enjektör sondaya bağlanır.
9. Hastanın durumuna bağlı olarak vakum değeri ayarlanarak aspirasyon cihazı açılır.
10. Sonda üzerinde bulunan kontrol düğmesi 180 derece çevrilerek kapatılır. Vakum gücü ayarlan cihazın basıncı kadar arttırılmış olur.
11. Sonda solunum yoluna dikkatli ve yavaşça itilir.
12. Kateter, soluk borusunun sağ ve sol bölümünde bulunan bronşların son noktasındaki kıkırdak yapıya dayandığında itme işlemi durdurulur. Sonda üzerindeki düğme 180 derece çevrilerek açılır ve vakum işlemi başlatılmış olur.
13. Sonda, yavaş yavaş dışa doğru döndürülerek aspirasyon işlemi yapılır.
Bu işlem en fazla 10 saniye uygulanır. Sondanın çıkarılması ile birlikte işlemin tamamı 15 saniye sürer. İşlemin ardından hastaya mutlaka 1 dakika boyunca oksijen verilmelidir. Eğer hasta bir defa daha aspirasyona ihtiyaç duyarsa 30-40 saniye beklenmelidir. Hastanın durumu acilse en fazla 3 kere aspirasyon uygulanabilir. Fazla aspirasyon solunum yolunda doku hasarına sebep olur.
Aspirasyonun Belirtileri Nelerdir?
Aspirasyon bazı durumlarda semptom göstermeyebilir. Ancak herhangi bir yabancı madde ya da sıvı soluk borusunu tıkarsa aşağıdaki belirtilerle karşılaşılır.
1. Boğazda daralma
2. Öksürme
3. Yutmada zorlanma
4. Nefessizlik hali
5. Hırıltı
6. Seste zayıflık, kısılma
Aspirasyon Gerekli Malzemeler Nelerdir?
Aspirasyon için bazı araç ve gereçlere ihtiyaç duyulur. Bu malzemeler aşağıdaki gibidir.
1. Aspirasyon cihazı
2. Aspirasyon sondası
3. Ambu (yapay solunum aracı)
4. Oksijen tüpü
5. Airway (hastanın solunum yolunu korumak için kullanılan alet)
6. Saf su
7. Vazelin gibi kayganlaştırıcı madde
Aspirasyon, basitçe anlatmak gerekirse kan, mukus ve mide içeriğinin gırtlak, oradan da alt solunum yollarına geçmesine denir. Kişi bu akışkan sıvıları çeşitli sebeplerden ötürü olmaması gereken alt solunum yollarına kaçırır. İşte bu durum tam olarak aspirasyon kelimesiyle ifade edilir. Bu durum, solunum zorluğuna, öksürüğe hatta boğulmaya sebep olur. Ölümle sonuçlanabilecek tehlikeli bir haldir.
Aspire Etmek Ne Demektir?
Aspirasyon, aspire etmek anlamını da taşımaktadır. Aspire etmek, istenmeyen bir cismin ya da sıvının gırtlak ve oradan alt solunum yoluna geçmesini engellemek adına, aspirasyon yardımıyla yapılan işlemin de adıdır. Buradaki amaç hastanın alt solunum yolundaki ifrazat ve kusmuğu ya da farklı yabancı maddeleri temizlemektir. Bu sayede hastanın nefes alma zorluğu ortadan kaldırılmış olur.
Aspirasyon Nasıl Uygulanır?
Aspirasyon nasıl uygulanır sorusuna gelecek olursak. Aspirasyon ya da aspire etmek iki farklı şekilde uygulanır. Bunlar açık sistem aspirasyon. Bir diğeri ise kapalı sistem aspirasyondur.
Açık Sistem Aspirasyon
Açık sistem aspirasyon tıpta geleneksel yöntem olarak da bilinir. Açık sistem aspirasyon şu şekilde uygulanır.
1. Hasta ventilatörden yani solunum cihazından ayrılır.
2. Vakum sisteminin ucuna kateter yerleştirilir ve hasta bu şekilde aspirasyona tabii tutulur.
3. İşlemin ardından hasta tekrar ventilatöre bağlanır.
Kapalı Sistem Aspirasyon
Kapalı sistem aspirasyon son zamanlarda en çok uygulanan teknikler içerisindedir. Ses telleri arasından uzatılan bir tüple solunum sağlayan ya da nefes borusundan bir delik açılarak nefes alması sağlanan hastalarda bu sistem uygulanır.
1. Öncelikle eller yıkanarak sterilize edilir.
2. Aspirasyon için gerekli malzemeler hazırlanır.
3. Gerekirse hastanın stetoskop ile ciğerleri dinlenir.
4. Hastanın oksijen durumuna ve kandaki oksijen basıncına bakılır.
5. Hastanın bilinci açık ise yapılacak işlem kendisine anlatılarak rahatlaması sağlanır ve işbirliği istenir.
6. Hastanın başı 20-30 derece yükseltilir.
7. Aspirasyon sondası, aspiratöre bağlanır.
8. Sondadaki yıkama portu açılır ve 10 ml serum ile doldurulan enjektör sondaya bağlanır.
9. Hastanın durumuna bağlı olarak vakum değeri ayarlanarak aspirasyon cihazı açılır.
10. Sonda üzerinde bulunan kontrol düğmesi 180 derece çevrilerek kapatılır. Vakum gücü ayarlan cihazın basıncı kadar arttırılmış olur.
11. Sonda solunum yoluna dikkatli ve yavaşça itilir.
12. Kateter, soluk borusunun sağ ve sol bölümünde bulunan bronşların son noktasındaki kıkırdak yapıya dayandığında itme işlemi durdurulur. Sonda üzerindeki düğme 180 derece çevrilerek açılır ve vakum işlemi başlatılmış olur.
13. Sonda, yavaş yavaş dışa doğru döndürülerek aspirasyon işlemi yapılır.
Bu işlem en fazla 10 saniye uygulanır. Sondanın çıkarılması ile birlikte işlemin tamamı 15 saniye sürer. İşlemin ardından hastaya mutlaka 1 dakika boyunca oksijen verilmelidir. Eğer hasta bir defa daha aspirasyona ihtiyaç duyarsa 30-40 saniye beklenmelidir. Hastanın durumu acilse en fazla 3 kere aspirasyon uygulanabilir. Fazla aspirasyon solunum yolunda doku hasarına sebep olur.
Aspirasyonun Belirtileri Nelerdir?
Aspirasyon bazı durumlarda semptom göstermeyebilir. Ancak herhangi bir yabancı madde ya da sıvı soluk borusunu tıkarsa aşağıdaki belirtilerle karşılaşılır.
1. Boğazda daralma
2. Öksürme
3. Yutmada zorlanma
4. Nefessizlik hali
5. Hırıltı
6. Seste zayıflık, kısılma
Aspirasyon Gerekli Malzemeler Nelerdir?
Aspirasyon için bazı araç ve gereçlere ihtiyaç duyulur. Bu malzemeler aşağıdaki gibidir.
1. Aspirasyon cihazı
2. Aspirasyon sondası
3. Ambu (yapay solunum aracı)
4. Oksijen tüpü
5. Airway (hastanın solunum yolunu korumak için kullanılan alet)
6. Saf su
7. Vazelin gibi kayganlaştırıcı madde